Na zaproszenie Urzędu Marszałkowskiego przedstawiciel Klastra Poligraficzno-Reklamowego w Lesznie uczestniczył w konferencji w ramach OPEN DAYS 2007. Konferencja była poświęcona polityce innowacyjnej Wielkopolski. Obrady w imieniu Marszałka Województwa otworzył Wojciech Jankowiak - Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego. Dyrektor Departamentu Gospodarki Urzędu Marszałkowskiego - Omar Saoudi przedstawił politykę innowacyjną Wielkopolski na lata 2007-2013, wskazując rolę instytucji naukowo-badawczych oraz klastrów jako instrumentów stymulujących innowacyjne rozwiązania w wielkopolskiej gospodarce.

Było to wprowadzenie do rozważań o udziale wielkopolskich instytucji badawczo-rozwojowych w rozwoju gospodarczym Wielkopolski. Prof. Wanda Gaczek z Akademii Ekonomicznej w Poznaniu przedstawiła potencjał wielkopolskiej nauki. Z jej prezentacji wynika, że posiadamy wystarczającą bazę badawczą, która może stanowić silne źródło innowacji. Słabą stroną jest brak silnej współpracy nauki z gospodarką. Prof. Aleksandra Rakowska z Politechniki Poznańskiej przedstawiła koncepcję "Inicjatywy Technologicznej" - rządowego instrumentu wspierania innowacji. Może to będzie most łączący naukę z gospodarką.

Druga część konferencji poświęcona była klastrom.

Zaprezentowany został klaster chemiczny ze Szczecina skoncentrowany wokół Zakładów Chemicznych Police oraz klastry wielkopolskie: KLASTER POLIGRAFICZNO-REKLAMOWY z Leszna, Wielkopolski Klaster Meblarski, powstający przy Wielkopolskiej Gildii Rolno-Ogrodniczej klaster spożywczy, koncepcja Wielkopolskiego Klastra Chemicznego przy Uniwersytecie Poznańskim oraz Wielkopolskiego Klastra Motoryzacyjnego.

Przedstawiciel Komisji Europejskiej - Jose Becerra z Dyrekcji Generalnej Przemysłu i Przedsiębiorstw przedstawił rolę klastrów w rozwoju regionalnym w UE, a Jarosław Nowak - Wiceprezes Wielkopolskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości zrelacjonował swoją wizytę na OPEN DAYS 2007 w Brukseli.

Podsumowaniem konferencji była dyskusja panelowa z udziałem przedstawicieli klastrów moderowana przez prof. Jacka Gulińskiego z PPNT.

To tyle relacji. Teraz kilka moich spostrzeżeń.

Zdawać by się mogło, że klastry w Wielkopolsce, i nie tylko, obrodziły obficie. Nasz KLASTER POLIGRAFICZNO-REKLAMOWY wydaje się wyróżniać tym, że został zbudowany przez przedsiębiorców i dla przedsiębiorców. Wszystkie pozostałe zaprezentowane klastry są zarządzane przez instytucje badawczo-rozwojowe lub otoczenia biznesu, dla których klaster jest celem sam w sobie. Instytucje te zatrudniają urzędników, których zadaniem jest (takie odnoszę wrażenie) generowanie "profesjonalnych" opracowań uzasadniających konsumpcję środków publicznych. Mamy wiec mnogość strategii klastra, badań sektora, analiz rynku, polityk rozwoju itp., a im więcej w nich tebelek, wykresów i schematów - tym bardziej jest "profesjonalna". Byłbym niesprawiedliwy mówiąc, że te opracowania nie są nic warte. To są, w wielu przypadkach, wyniki poważnych badań. Czy jednak przedsiębiorcy z sektora MŚP potrafią wykorzystać te wyniki. Zauważyłem tendencję do tworzenia klastrów "wiecznych", jako trwałych instytucji funkcjonujących na rzecz wybranego sektora gospodarki regionu, bez zdefiniowania co owo "na rzecz" oznacza. Relacja z OPEN DAYS 2007 z Brukseli, umacnia moje wrażenie, że to nie tylko tendencja polska. Uprzywilejowana pozycja klastrów w polityce gospodarczej UE i brak jednoznacznej definicji klastra będzie w naturalny sposób umacniać tę tendencje. Spodziewam się dalszego rozwoju instytucji wyspecjalizowanych w sprawnym przetwarzaniu funduszy publicznych na "profesjonalne" opracowania. Dla nas klaster jest instrumentem stymulującym rozwój naszej branży, a w konsekwencji regionu. Traktujemy go więc narzędziowo. Jak spełni swoje zadanie i zacznie być dla nas balastem, to go zwyczajnie rozwiążemy. Obawiam się, że różnimy się z "nie-przedsiębiorcami" pragmatyczną oceną tego instrumentu.

Wielkopolska gospodarka posiada silne lokalne zaplecze naukowo-badawcze. Wykorzystanie go jest zależne od skutecznego przedstawienia przedsiębiorcom oferty B+R i od woli przemysłu poszukiwania innowacji w lokalnej ofercie. Całe zaplecze badawcze Wielkopolski skoncentrowane jest w Poznaniu. Czerpanie z niego nie jest łatwe z kilku powodów:

• Odczuwalny jest dystans pomiędzy teoretykami i praktykami.
• Tylko duże firmy posiadają środki własne na współpracę z B+R.
• Prowincja regionu może korzystać jedynie z jednostek naukowych zlokalizowanych w stolicy regionu.

Po tej "łyżce dziegciu" parę pozytywnych obserwacji.

Konferencja była dla nas doskonałą możliwością zaprezentowania dotychczasowych wyników współpracy klastrowej na forum regionu. W konferencji uczestniczyli przedstawiciele organizatora - Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego, placówek naukowo-badawczych, samorządów i instytucji otoczenia biznesu z całego regionu. Tzw. rozmowy kuluarowe, potwierdziły zainteresowanie naszym klastrem uczestników konferencji.

W polityce innowacyjnej Wielkopolski duży nacisk położono na małe i średnie przedsiębiorstwa. Możliwość korzystania przez MŚP z zaplecza B+R stanie się łatwiejsza, a dla przedsiębiorstw małych w ogóle możliwa, za pośrednictwem klastra. Przychylność dla tej formy współpracy wyrazili zarówno przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego jak nauki. W polityce gospodarczej na szczeblu regionu możemy oczekiwać konkretnego wsparcia naszych działań w postaci środków z WRPO.

Wielkopolscy naukowcy przestali narzekać na brak zrozumienia ze strony przemysłu i poszukują instrumentów komunikacji z przedsiębiorstwami, dotarcia do nich z ofertą sektora badawczo-rozwojowego.

Myślę, że udało mi się rozpocząć dyskusję nad potrzebą pracy nad definicją klastra jako beneficjenta pomocy publicznej. Moje, często kontrowersyjne, wypowiedzi spotkały się ze zrozumieniem wielu uczestników konferencji również, a może przede wszystkim, w rozmowach kuluarowych.

Uczestnik konferencji Cezary Główka - Prezes Klastra Poligraficzno-Reklamowego w Lesznie
MANUS BIURO HANDLOWE - papier i karton wizytówkowy i ozdobny